AP NÄME (ÖSEN ÝERLEŞDIRIŞ)?

AP (Advanced Placement) — College Board tarapyndan işlenip düzülen, Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda we daşary ýurtlarda uly ýaşly okuwçylara ýokary okuw derejesindäki kurslary we barlagnamalary hödürleýän programma. AP programmasynyň maksady talyplara mekdepde okaýan wagtynda has berk we çylşyrymly kurslary geçmäge mümkinçilik bermekdir, bu bolsa olaryň barlagnama netijelerine görä ýokary okuw jaýynda kredit almagyna ýa-da giňişleýin okuw geçmegine mümkinçilik berýär.

AP programmasynyň esasy aýratynlyklary

Ykdysady okuw maksatnamasy: AP kurslary akademiki taýdan berk bolup, talyplaryň ýokary okuw jaýlarynda okadylýan kurslaryna meňzeýär. Bu kurslar çylşyrymly temalary öz içine alýar we adaty mekdep kurslary bilen deňeşdirilende has çuňňur düşünje talap edýär.

Giňeldilen sapaklaryň toplumy:

AP programma dürli ugurlarda kurslary hödürleýär, şolaryň arasynda:

• Takyk ugurlar: AP biologiýa, AP himiýa, AP fizika we ş.m.
• Matematika: AP Kalkulus AB, AP Kalkulus BC, AP Statistika.
• Ynsanperwer we jemgyýetçilik ylymlary: AP Iňlis dili we edebiýaty, AP Taryh (Amerikanyň Birleşen Ştatlary, Ýewropa, Dünya), AP Psihologiýa, AP Hökümet we Syýasat we ş.m.
• Diller: AP Ispan dili, AP Fransuz dili, AP Hytaý dili we ş.m.
• Sungat we çeperçilik: AP Studio Sungaty, AP Aýdym-saz Teoriýasy we ş.m.

AP synaglary: Her bir AP kursunyň ahyrynda talyplar adatça maý aýynda AP synaglaryny geçýärler. Bu synaglar 1-den 5-e çenli bahalandyrylýar, 3 we ondan ýokary ballar adatça geçýän hasaplanylýar. Köp ýokary okuw jaýlary we uniwersitetler bu synag ballaryna görä kredit we giňişleýin okuwa girmegiň mümkinçiliklerini hödürleýärler, ýöne düzgünler dürli okuw jaýlaryna we ugurlara görä üýtgeýär.

AP Programasynyň peýdalary:

Kredit kolledž: AP synaglarynda ýokary bal (adalatça 4 ýa-da 5) almak, talyplara kolledž krediti alyp, öňdebaryjy okuwlara girmek mümkinçiligini berip biler, bu bolsa olaryň kolledžde wagtyny we puluny tygşytlamaga kömek eder.

Kolledž girişini ýeňilleşdirmek: AP kurslaryny geçmek talyplaryň kolledž girişini ýeňilleşdirýär, sebäbi bu kurslar akademiki üstünlikleriňize we çylşyrymly okuw işlerine garşy başarnyklaryny görkezýär.

AP Programasynyň goşmaça peýdalary:

Akademiki wezipeler: AP kurslary talyplary kritik pikirlenme, analitik başarnyklar we wagty dolandyrmak ukyplaryny ösdürmäge itergi berýär, bu başarnyklary hem kolledžde, hem-de geljekki karýerada peýdaly bolar.

Ýokary derejeli ýerleşdiriş: AP synaglarynda ýokary bal almak talyplara başlangyç kolledž kurslaryny geçmek mümkinçiligini berýär, bu bolsa olara öňdebaryjy kurslara geçmäge ýa-da beýleki akademiki gyzyklanmalara üns bermek mümkinçiligini döredýär.

Halkara derejede kabul edilýär: AP programasy esasan Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda giňden ýaýrandyr, ýöne köp halkara mekdebi hem AP kurslaryny teklip edýär. Amerikanyň daşyndaky kolledžler we uniwersitetler hem AP synaglarynyň balyny kabul edip biler, ýöne anyk düzgünler dürli bolýar.

Çeýelik: Talyplar öz akademiki gyzyklanmalaryna, maksatlaryna we ýüklerine görä, haçan bolsa, näçe AP kursuny geçmek islediklerini saýlap bilýärler. Käbir talyplar belli bir predmet boýunça bir ýa-da iki AP kursyny geçip bilerler, käbirleri bolsa birnäçe bölüme degişli giňişleýin AP programmasyny saýlap bilerler.

AP Capstone: AP Capstone programmasy, iki ýörite kursy öz içine alýan öňdebaryjy diplom programmasydyr:

• AP Seminar: gözleg, hyzmatdaşlyk we çykdajy ukyplaryna üns berýän kurs.
• AP Research: talyplaryň garaşsyz gözleg proýektini ýerine ýetirmek üçin dowam edýän kurs.

AP Capstone, gözleg, analiz we akademiki ýazgy başarnyklaryny ösdürmek isleýän talyplar üçin niýetlenendir.

AP we beýleki programmalaryň (meselem, IB) arasyndaky tapawutlar

AP we IB programmalary çylşyrymly kurslary teklip etse-de, olaryň arasynda aýdyň tapawutlar bar:

• Kurs gurluşy: AP kurslary adatça has predmet taýdan üýtgeşikdir, ýagny talyplar özüne gyzykly bolan aýratyn kurslary saýlap bilýärler. Muny esaslandyryp, IB programmasy has giňişleýin, birleşdirilen okuw maksatnamasyny teklip edýär, bu ýerde baş maksatnamalar (meselem, bilimiň teoriýasy, döredijilik, iş, hyzmat) bilen bir hatarda akademiki kurslar hem berilýär.
• Üns: AP esasan belli bir predmet boýunça çuňlaşdyrylan okuw we ýylyň ahyrynda geçirilýän synaglara taýýarlyga üns berýär. IB bolsa has giň, aralyk gatnaşyklary öz içine alýan çemeleşme berýär we kritik pikirlenme, döwrebap düşünje we şahsy ösüşe üns berýär.
• Bahalandyrma: AP synaglary adatça her kursuň ahyrynda geçirilýär we talyplar standartlaşdyrylan synag esasynda bahalandyrýarlar. IB bahalary bolsa synaglaryň, taslamalaryň, prezentasiýalaryň we içki bahalaryň birleşmesini öz içine alýar, olaryň hemmesi umumy bahada peýdalanylar.
• Kolledž krediti we goşulyşmak: AP we IB programmalary kolledž krediti ýa-da goşulyşmak üçin mümkinçilik berip biler, ýöne kredit almak üçin şertler dürli kolledžlerde üýtgeýär. AP krediti Amerikanyň Birleşen Ştatlarynda giňden kabul edilýär, IB krediti bolsa Ýewropanyň halkara uniwersitetlerinde has giňden kabul edilip biler.

Netije

AP programmasy, okuwynda özüne ýeňillik döretmek, kolledž derejesine taýýarlyk görmek we mümkin bolsa kolledž krediti almak isleýän ýaş okuwçylar üçin niýetlenen bir mümkinçilikdir. Bu malsatnama, dürli predmetler boýunça giň we çeýe kurslary teklip edýär, talyplara öz okuwyny gyzyklanmalaryna we güýçli taraplaryna görä uýgunlaşdyrmaga mümkinçilik berýär. Kurslaryň ahyrynda geçirilýän synaglar bolsa, talyplara özbaşdaklyk we çylşyrymly materiallary öwrenmek mümkinçiligi berýär.